Nói về nhạc số và các loại định dạng nhạc, có lẽ đã có quá nhiều bài viết trên thế giới lẫn Việt Nam. Chính vì vậy ở bài viết này chúng tôi sẽ phân tích về ưu khuyết điểm của các định dạng file phổ biến giúp cho các bạn quyết định nên chọn lưu trữ định dạng nào cho tối ưu với mình nhất.
Lossy
Là các file nén không bảo toàn dữ liệu. Các định dạng file phổ biến mà ai cũng biết đó là Mp3, AAC, WMA, Vorbis… Nếu như cách đây hơn 5-10 năm khi mà các thiết bị lưu trữ như ổ cứng, thẻ nhớ còn bị giới hạn và giá thành cao ngất ngưỡng thì các định dạng lossy luôn là ưu tiên hàng đầu để lưu giữ. Ngày nay thì dung lượng có lẽ không còn là mối bận tâm đối với đa số người dùng nhất là những ai yêu thích công nghệ. Tuy nhiên, các file này hiện vẫn còn rất phổ biến vì đặc tính gọn nhẹ, dễ chia sẻ và chất lượng vẫn phù hợp với mặt bằng chung số đông người dùng. Ở đây chúng tôi sẽ nói về 2 định dạng còn phổ biến nhiều nhất hiện nay là Mp3 và AAC.
MP3: Có lẽ vẫn là định dạng phổ biến nhất hiện nay vì tuổi đời cũng thói quen của người dùng. Đối với những nước như Việt Nam thì MP3 còn phổ biến hơn nữa vì các file MP3 dễ dàng chia sẻ trên các trang nghe nhạc mà không dính đến vấn đề quản lý bản quyền DRM (Digital rights management). Tuy nhiên nếu chọn file Mp3 để lưu trữ thì chúng ta nên chọn luôn Mp3 320kbps vì thực tế dung lượng không cao hơn là bao.
Ưu điểm:
Phổ biến
Dung lượng nhỏ gọn
Tương thích với hầu hết các thiết bị
Khuyết điểm:
Chất lượng lộn xộn
AAC: Nhiều người thường lầm lẫn giữa AAC và M4a, thực chất M4a là con của AAC. Với mục đích ra đời nhằm nâng cao chất lượng âm thanh hơn so với Mp3 ở cùng một mức sample rate, cũng như để đảm bảo vấn đề bản quyền nhạc số, AAC cuối cùng đã chính thức thay thế cho định dạng Mp3 xưa cũ.
Ưu điểm:
Chất lượng âm thanh tốt hơn Mp3
Có thể quản lý bằng DRM
Hỗ trợ 48 kênh âm thanh
Khuyết điểm:
Chưa phổ biến được như mp3
Bị mã hoá nên khó chia sẻ
Lossless:
Nói về lossless thì chúng ta lại có hai khái niệm ở đây: Lossless Compressed và Lossless Uncompressed.
Lossless Uncompressed bao gồm: WAV và AIFF. Đúng với tên gọi của mình, các file dạng này khá lớn.
WAV: là định dạng file được phát triển bởi Microsoft và nó gắn liền với windows, có lẽ vì vậy mà WAV phổ biến hơn so với AIFF.
Ưu điểm:
Phổ biến
Hỗ trợ bởi nhiều thiết bị
Khuyến điểm:
Khó khăn trong việc add tag
AIFF: ngược lại là định dạng được phát triển bởi Apple, định dạng này ngày càng phổ biến hơn nhờ vào số lượng người dùng đồ Apple ngày một tăng. Ngoài ra việc có thể add tag giúp người dùng có thể quản lý thông tin rõ ràng cũng là lợi điểm giúp định dạng này ngày một phổ biến hơn
Ưu điểm:
Có tag dễ quản lý
Khuyết điểm:
Chưa phổ biến bằng WAV
Lossless Compressed bao gồm: Flac, APE, ALAC, các file lossless dạng này ngày càng phổ biến hơn nhờ vào dung lượng nhẹ và chất lượng tốt. Ở đây mình sẽ nói đến Flac và ALAC vì APE ngày càng ít người dùng hơn
FLAC: là định dạng rất phổ biến khi người ta nói đến nhạc lossless, chính vì vậy mà số lượng phần mềm cũng như phần cứng hỗ trợ định dạng này rất dễ tìm kiếm. Nếu bạn có nhiều thiết bị khác nhau thì mình nghĩ nên lưu trữ FLAC hơn là AIFF
Ưu điểm:
Phổ biến
Có hỗ trợ integrated error checking
Dung lượng nhỏ hơn AIFF
Khuyết điểm:
Không có DRM
ALAC: do sự hậu thuận của Apple nên ngày càng phát triển hơn, một số người thì đánh giá ALAC nghe tốt hơn FLAC nhưng rất khó phân biệt. Nếu bạn là một tín đồ của nhà Táo thì chúng tôi nghĩ ALAC là sự lựa chọn hợp lý
Ưu điểm:
Có DRM
Sử dụng tốt với iDevices
Khuyết điểm:
Nhiều thiết bị không hỗ trợ
Không có integrated error checking
Vậy có thể thấy được thực tế tuỳ vào nhu cầu mà chúng ta lựa chọn cho mình một file phù hợp. Với các file lossy chúng ta nên chọn AAC thay vì Mp3. Còn đối với các file lossless nếu ai sở hữu iDevices thì nên ưu tiên AIFF và ALAC hơn. Theo kinh nghiệm của chúng tôi, nên chuyển về một định dạng để không mất công convert qua lại, cố gắng add nhiều tag nhất có thể để dễ quản lý thư viện của mình. Đối với những ai hay nghe nhạc bằng điện thoại di động, thì có lẽ m4a là lựa chọn phù hợp, tất nhiên nếu chất lượng âm thanh là hàng đầu thì cứ có file nào tốt nhất là mình chọn file đó thôi.
